Mind Mapping มหัศจรรย์ลำน้ำยาว

ภูมิหลังของปัญหา

   

ภูมิหลังของปัญหา: ลำน้ำยาว  เป็นลำน้ำสาขาหนึ่งของแม่น้ำน่านที่ไหลจากอำเภอสองแควผ่านอำเภอท่าวังผา  จังหวัดน่าน  ไหลลงสู่แม่น้ำน่านที่บ้านสบยาว อำเภอท่าวังผา  จังหวัดน่าน  ลำน้ำยาวเป็นเสมือนสายโลหิตของคนในชุมชน  ก่อเกิดชุมชนต่าง ๆ ทอดตัวรายรอบลำน้ำซึ่งไหลผ่านหมู่บ้านต่าง ๆ 
                สภาพชุมชนดั้งเดิมคนลุ่มน้ำนี้มีวิถีชีวิตที่เรียบง่าย สมถะ มีความพอเพียงอยู่กันฉันท์พี่น้อง มีความผูกพันกับสายน้ำอย่างลึกซึ้ง ในการอุปโภคและบริโภค ที่สำคัญเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของสัตว์น้ำ พืชน้ำต่าง แม่อุ้ยคนหนึ่งได้เล่าวิถีชีวิตของคนลุ่มน้ำให้ฟังอย่างน่าสนใจว่า “เมื่อก่อนเราไม่มีการค้าขายกันเท่าไหร่นัก การปลูกพืชจะมีแต่ปลูกไว้พอกินในครอบครัว พืชอื่นก็แทบจะไม่มี จะมีการปลูกยาสูบไว้สูบเองบ้าง ขายบ้าง เพื่อเก็บเงินไว้เสียภาษี” การดำรงชีวิตแบบพออยู่พอกิน จึงเริ่มปรับเปลี่ยนเป็นการทำการเพื่อค้าขาย พืชเศรษฐกิจเข้ามามีบทบาทในชุมชน เช่น ข้าวโพด ยาสูบ

                ระบบทุนนิยมเข้ามาส่งเสริมเพื่อให้ได้มาซึ่งผลผลิตมากขึ้น ในขณะที่ทรัพยากรน้ำมีจำนวนจำกัด จึงเกิดจากการเพิ่มพื้นที่ในการเกษตร โดยการบุกรุกป่าต้นน้ำ ก่อให้เกิดผลกระทบต่อลำน้ำยาว

                ทุนชีวิต ทุนวัฒนธรรม ทุนทรัพยากรธรรมชาตินับเป็นสิ่งสำคัญของคนลุ่มน้ำยาวที่จะสร้างระบบคุณค่าของการอยู่ร่วมกัน ให้มีพลังขับเคลื่อนไปข้างหน้า รวมทั้งเป็นฐานยึดโยงช่วยเหลือซึ่งกันและกันในยามที่ชุมชนมีสิ่งคุกคามหรือถั่งโถมเข้ามาของสังคมและวัฒนธรรมภายนอก

                เมื่อคนในลุ่มน้ำยาวได้เข้าใจและเห็นคุณค่าในวิถีที่เกี่ยวข้องกับลำน้ำยาว โดยเฉพาะแกนนำในชุมชนก็ยายามสร้างความตระหนักให้ชุชนหันมาร่วมมือในการคิดนวัตกรรม เช่น สร้างฝายชะลอน้ำ (Check Dome) เขื่อนยาง เพื่อบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติอย่างสร้างสรรค์ รับผิดชอบ คุมค่า และมีเจตคติที่ดีต่อลำน้ำยาว

ตารางวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างหัวเรื่องโครงงานกับมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัดแต่ละกลุ่มสาระ
ดาวน์โหลด